Çocuk ve Şiir Okuma

A-A+

Sınıfta okunan şiirlerin çocukların hayat tecrübelerine, ilgi, ihtiyaç ve kelime hazinelerine uygun olması gerekir. Bunun için öğretmen, şiir okumadan veya okutmadan önce okunacak şiirlerle o günkü olaylar arasında veya çocukların doğal merakları arasında bir ilişki kurmalıdır.

Haftanın belli günlerinde ve belli saatlerinde şiir çalışmaları yapmak da mümkündür. Bu şiir saatlerinin verimli geçebilmesi için öğretmenin önceden şiirin konusu; teması, vezni ve kelimeleri üzerinde bir çalışma yapması, şiirin en güzel ve etkili bir şekilde nasıl okunması gerektiği hakkında bir karara varması gerekir.

Bir şiirin bir kaç türlü okunabileceğini, deneme okumalarını sınıfta değil, evde veya öğretmen odasında yapmanın yerinde olacağını söylemeye lüzum yoktur.

Okunan veya okutulan şiirde çocukların ne anladıklarını öğrenmeye çalışmak, bu konuda ısrarla sorular sormak doğru bir usul değildir. Şiirden hoşlanıp hoşlanmamak kişisel bir husustur. Öğretmen, beğenileri üzerinde çocuklar arasında yersiz ve yararsız tartışmalar açmaktan da kaçınmalıdır.

Şairin kendine özgü bir anlatım tarzıyla veya şiirin kurallarına uyarak söylediği şeyleri çocukların tekrarlamalarını istemek, hele onlardan şiiri nesre, düz yazıya çevirmelerini istemek yanlış bir tutumdur ve çok kez faydalı da değildir.

Fakat bu demek değildir ki çocuklar okudukları veya dinledikleri şiirler üzerinde herhangi bir tartışma yapmasınlar; şairin ne demek istediğini anlamaya çalışmasınlar. Bütün mesele bu türlü faaliyetlerin doğal bir şekilde, çocuklardan gelen sorulara ve yorumlara göre, doğması ve devam etmesidir. Hiç şüphesiz öğretmen, yeri geldikçe yanlış anlamaları düzeltmeye, takılmaları gidermeye, estetik değerleri ortaya çıkarmaya daima çalışacaktır.

Şiir okumada unutulmaması gereken başka bir husus, çocukların şiir ezberlemek için zorlanmalarının doğru olmayacağıdır. Sevilen bir şiiri ezberlemek çocuklar için zevkli bir iştir. Bunun yanında öğretmenin «güzel» veya «değerli» diye bir şiiri çocuklara istemeye istemeye ezberletmeye uğraşması şiire karşı bir antipatinin gelişmesine yol açar.

Bunun için öğretmenin sadece şiir ezberlenmesine uygun bir ortam oluşturması yetişir. Küçük gruplardan, bireylerden kısa şiirleri, beyit veya mısraları yüksek sesle ve birlikte okumalarını isteyen veya bir şiirin bütün sınıf tarafından koro halinde okumasını isteyen öğretmen, şiir ezberlemeye eğilimli olan öğrenciler için uygun bir ortam sağlamış olur.