Bit

A-A+

Bit (pedikulus) düzenli olarak ev sahipkrinden, yani insandan kan emmeden hayatta kalamayan parazitlerdendir. Son zamanlarda Avrupa'da bile bit sorunu yaşayan insanların sayısı arttı. Hesaplara göre, Avrupa ülkelerinde okul yaşındaki çocukların yüzde 85'i yaşamlarının bir noktasında bitlenmiştir. Çocuklarda genellikle kafa biti (pedikulus humanus kapitis) görülürr. Bitlerin en çok bulaştığı aylar yaz ve tatil dönemleridir.

Elbiselerde yaşayan bitler (pedikulus humanus vestimentorum) çocuklarda nadiren görülür. Kasık bitleri (pedikulus humanus pubis) jenital bölgedeki kıllara yapışır ve bu yüzden çocuklarda pek görülmez. Çocuklarda kasık biti olduğunda, her zaman ilkönce cinsel istismar olasılığını gözden geçirmek gerekir.

Bitler sadece insanlar arasında yakın temasla geçebilir. Uçamazlar ya da bir insandan diğerine geçmek için uzun mesafeler katedemezler. Bunların bulaşması ya da bulaşmaması hijyenik önlemlerle bağlantılı değildir.

Kafa biti iki ila beş milimetre büyüklüğünde olur ve altı bacağıyla saçlara, kafa derisinin olabildiğince yakınma yapışır, ama kaş ya da sakal kıllarına da yapışabilir. Özellikle ense ya da kulakların arkasındaki düz saçları seçer. Kısa, kıvırcık saçlara bitler yapışmaz. Ancak koltuklara, atkılara ve pelüş oyuncaklara da yerleşebilirler. İnsan biti ev hayvanlarına geçmez ve aynı şekilde ev hayvanlarının biti de insanlara bulaşmaz.

Kafa bitinin hayatta kalabilmesi için her iki üç saatte bir kan emmesi gerekir. Bit bu kam emerken, tükürüğündeki enzimler insanın kafa derisinde şiddetli bir kızarıklık ve kaşıntıya yol açar. Bu kaşınmadan dolayı bit ısırıkları kafa derisinde enfeksiyonlara neden olabilir. İltihaplanan ısırık yerlerinden dolayı ense ve boyundaki deri lenf düğümleri şişer. Kıyafetlerdeki bitlerin aksine, kafa bitleri enfeksiyon hastalıkları taşımaz. Kan ememeyen bir bit, en geç 55 saat içinde kurur ve ölür. Yaklaşık bir ay süren yaşamları boyunca dişi bitler 200 yumurta bırakır. Bu yumurtanın (bit sirkesi) etrafında su geçirmez, gri kahverengi bir kitin tabakası vardır ve kafa derisinin hemen yakınına yapıştırılmışlardır. 7 ila 10 gün içinde genç bitler bit sirkesinin içinden çıkar ve sekiz dokuz gün sonrasında da üremeye hazır hale gelir. Boş bit sirkesi kabukları saçlara yapışık kalır ve artık beyazımsı bir görünüm alır. Beyaz bit sirkesi kabuklarını görmek kolaydır ve saçlar büyüdükçe kafa derisinden uzaklaşırlar.

Bit sirkelerinin de saçtan çıkarılması zordur. Çocukların kafasında bit sirkesi bulunuyorsa, bir bit ilacıyla tedavi görmeleri gerekir; ancak tedavi tamamlanınca yeniden ana okuluna ya da okula gidebilirler. Yaşama yetisine sahip bitler, sadece kafa derisine bir santimetreden daha yakın bir mesafede bulunan bit sirkelerinden çıkar. Kafa derisiyle bit sirkesi arasındaki mesafe bir santimden fazlaysa, o bit sirkesi boş demektir ve bulaşma tehlikesi yoktur. Başarılı bir müdahaleden sonra çocuk yeniden bitlenmiş insanlarla yakın temasta olursa ya da bit ilacı yanlış kullanıldığı için kafası bitlerden tamamen temizlenm diyse, yeniden bitlenebilir.

Hastalık Belirtileri:
> Kafa derisinde kaşıntı,
> Ense ve boyun bölgesinde lenf düğümlerinde büyüme,
> Saçlarda grimsi beyaz bit sirkeleri.

TEDAVİ:
Bitlenmeye karşı eterik bitkisel yağlar (pirethroid özleri), sentetik olarak üretilen pirethroid özleri (permethrin) ve lindan kullanılmaktadır. Lindan içeren ilaçlar (jacutin gibi) zehirli (toksik) etki yapabilir ve bu yüzden pek önerilmez. Sentetik permethrin (infectopedicul) vücut tarafından iyi tolere edilir ve doğal, bitkisel pirethroid yağlarından daha etkilidir. Son zamanlarda bitkisel yağ içeren ilaçlara karşı bitlerin gitgide dayanıklılık geliştirdiği gözlemlenmektedir. Hindistancevizi ya da Hint inciri ağacı özü gibi maddeler içeren bazı ilaçların da cilde zarar vermediği ve iyi etki gösterdiği gözlemlenmiştir, ama bunlar şimdilik piyasada ilaç şeklinde değil, haşere ilacı olarak satılmaktadır.

Çocuk yuvası ya da okula giden çocuklar da eczanelerde satılan bir bit ilacı on güaa arayla iki kere kullanılmalı ve doktorda.tedavinin başarıyla sonuçlandığına dair bir onay belgesi alınmalıdır. Ancak o zaman çocuk, saçında boş bit sirkeleri olsa bile, kamu kurumlarına gidebilir. Önemi olan, tedavi görmemiş çocukların kamu kurumlarında bulunmaması ve onlarla beraber bitlenmiş olan aile bireylerinin de başarılı bir şekilde tedaviden geçmiş olmasıdır.

Evde Hazırlanan İlaçlar:
Bit sirkelerine karşı bit sirkesi suyuyla mücadele vermek istiyorsanız, çocuğunuzun saçlarının bir santimden uzun olmaması gerekir! Bir hafta boyunca suyla normal üzüm sirkesini eşit oranda karıştırın, saça ve kafa derisine sürün. Üstüne bir eşarp ya da kasket takın. Bir saat sonra suyla durulayın ve bit tarağıyla bit sirkelerini ayıklayın.

DOKTORA GİTMEK GEREKİR Mİ?
Çocuğunuzun saçında bit sirkesi bulduysanız, doktora gidin.

DOKTORUNUZUN YAPABİLECEKLERİ:
> Bitlerin öldürülebilmesi için, permethrin içeren ilaçlar verecektir.
> Tedaviden sonra doktor çocuğunuzu bir kez daha muayene edecektir. Doktor çocuğunuzun bitlerden arındığını onaylarsa, çocuğunuz yeniden ana okuluna ya da okuluna gidebilir.

SİZİN YAPABİLECEKLERİNİZ:
Bit sirkeleri bir bit tarağıyla, en iyisi saçın büyüme yönünün tersine doğru, tarayın. Daha sonra, araya bir hafta ila on gün bir süre koyarak, iki kez çocuğunuzun saçını kuruyken, verilen ilaçla işlemden geçirin. Bu arada yumurtadan çıkmış bitleri de öldürebilmek için, araya bir hafta koymak önemlidir. İlacı üç saatten fazla kafa derisinin üstünde bırakmayın ve ağız ya da gözlere değmemesine dikkat edin.

Çocuğunuzun kafasını sıvıyı emmeyecek bir folyo ile sarın ve üstünü bir kasket ya da eşarpla örtün ve ilacı bir süre etkisini göstermeye bırakın. Uygulamadan sonra çocuğun ellerini ve kendi ellerinizi iyice yıkayın. Tırnaklarını kısa kesin. Kısa saç, saçların sık yıkanması, düzenli duş alma ve iç çamaşırlarını değiştirmeyle, bitlenme tehlikesine karşı önlem alabilirsiniz.