Öğretmenlik

A-A+

Öğretmenlik

Zamanımızda öğretmenlik mesleği öğretmen olan kimseler tarafından yürütülür. Öğretmen, mesleği öğretmek olan kimsedir. Günümüzde öğretmen, öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği yeterlikleri kazandıran yüksek öğrenimi bitirerek aldığı diplomayla öğretmenlik yapma yetkisini elde etmiş olan kimsedir.

Öğretmenlik öncelikle öğretimcilik demektir. Ancak öğretmenlikte "öğretme"göreviyle sınırlı kalınmaz, yetinilmez. Çünkü "öğretme" "eğitim" ile iç içe işler gerçekleşir. Böylece öğretmenlik daha geniş bir anlam kazanır.

Öğretmenlik eğitmenliği de kapsar, içerir. Öyleyse, geniş anlamıyla öğretmenlik öğretme odaklı eğitimciliktir. Buna göre öğretmenlik mesleği öğretme odaklı bir eğitimcilik mesleğidir.

Günümüzde öğretmenlik mesleği profesyonel bir meslek olarak kabul edilir. Öğretmenlik artık (özel) alanda uzmanlık, akademik çalışma, mesleksel formasyon ve üniversite diploması gerektiren kendine özgü bir profesyonel meslek statüsü kazanmış bulunmaktadır.

Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri

Öğretmenlik Geliştirme ve Uygulama Süreci

Öğretmenlik mesleğinin niteliğinin yükseltilmesi, öncelikle öğretmenlerin sahip olması gereken genel ve özel alan yeterliklerin bilinmesi, daha sonra, bu yeterliklerin, hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim programlarıyla, öğretmen adaylarına ve öğretmenlere kazandırılması ile mümkündür.

Eğitim ve öğretimin bütün boyutlarıyla dinamik bir yapıya sahip olması, bu süreçte önemli bir rol üstlenen öğretmenin görevinin ve bu görevin gerektirdiği niteliklerin sürekli sorgulanmasını ve geliştirilmesini gerekli kılar.

Öğretmenlik Mesleki Gelişimi

Öğretmen;

- Öğrencileri birey olarak görür, değer verir.
- Öğrencilerin sosyal ve kültürel farklılıklarını, yaptıklarını ve ilgilerini dikkate alarak en yüksek düzeyde öğrenmeleri ve gelişmeleri için çaba harcar.
- Öğrencilerinde geliştirmek istediği kişilik özelliklerini kendi davranışlarında gösterir.
- Diğer öğretmen, yönetici ve uzmanların başarılı deneyimlerinden yararlanır.
- Öz değerlendirme yaparak değişim ve sürekli gelişim için çaba harcar.
- Yeni bilgi ve fikirlere açıktır, kendisini ve kurumu geliştirmede etkin rol oynar.
- Mesleği ile ilgili mevzuatı (yasa, yönetmelik, genelge v.b.) izleyerek bunlara uygun davranır.

Öğretmen, öğrencilerin her birinin önemli ve değerli olduğunu kendilerine fark ettirebilmeli ve özelliklerine uygun davranabilmelidir. Onların bedensel, zihinsel, duygusal, sosyal, kültürel farklılıklarına ve gereksinimlerine ilişkin anlayışını, farkında lığını öğrencilerinin öğrenmesini desteklemek ve daha ileriye götürmek için kullanabilmelidir.

Öğretmenin Öğrenciyi Tanıması

Öğretmen, öğrencinin tüm özelliklerini, ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, geldiği ailenin ve çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır.

Öğretmenin Öğretme ve Öğrenme Süreci

Öğretmen, öğretme ve öğrenme süreçlerini plânlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar.

Öğretmenin Öğrenmeyi ve Gelişimi İzleme ve Değerlendirmesi

Öğretmen, öğrencilerin gelişim ve öğrenmelerini değerlendirir. Öğrencilerin kendilerini ve diğer öğrencileri değerlendirmelerini sağlar. Ölçme sonuçlarını daha iyi bir öğretim için kullanır; sonuçları öğrenci, veli, yöneticiler ve öğretmenlerle paylaşır.

Öğretmenin Okul, Aile ve Toplum İlişkileri

Öğretmen, okulun bulunduğu çevrenin doğal, sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır. Aileleri ve toplumu eğitim sürecine ve okulun gelişimi ile ilgili çalışmalara katılmaları yönünde teşvik eder.

Öğretmenin Program ve İçerik Bilgisi

Öğretmen, Türk Millî Eğitim Sisteminin dayandığı temel değer ve ilkeler ile özel alan öğretim programının yaklaşım, amaç, hedef, ilke ve tekniklerini bilir ve uygular.

Öğretmenlerin Çalışma Alanları

- M. E. Bakanlığına bağlı devlet okullarında Öğretmenlik
- Özel Kolejlerde öğretmenlik
- Özel dershanelerde ve eğitim kurumlarında öğretmenlik

M. E. Bakanlığına Bağlı Devlet Okullarında Öğretmenlik

M. E. B. bünyesinde 5 çeşit öğretmen çalıştırmaktadır.

- Kadrolu Öğretmen (4-A)

Bu görev sadece Eğitim Fakültesi mezunlarına verilmektedir.

- Sözleşmeli Öğretmen (4-B)

Haziran 2006’dan bu yana her atama döneminde ortalama yarı yarıya sözleşmeli ve kadrolu ataması yapılmaya başlandı, yapılan atamalarda önce belli bir puana kadar kadrolular, ardından da sözleşmeliler atandı. Ortalama kadrolu ve sözleşmeli öğretmenlerin KPSS puanları arasında 3–4 puan gibi çok az farklar var,

Unutulmaması gerekir ki Sözleşmeli Öğretmenliğin başvuru şartlarını kısaca özetlemek gerekirse;

- En az 4 yıllık Eğitim Fakültesi mezunu olmak.( Fen - Edebiyat Fakültesi mezunu ise 1,5 yıl formasyon eğitimi almış olmak)

- KPSS sınava girip, atanmak için gereken taban puanın üstünde puan almak.

- Türkiye’nin her yerinde çalışabilecek sağlık durumuna sahip olmak.

- Sabıkasız olmak.

- 40 yaşını geçmemiş olmak.

Formasyon

Belirli üniversiteler tarafından 1 yıl süre ile verilen eğitim sonucunda aldıkları Öğretmenlik formasyon belgesidir. Bu belge ile M.E.B.’na bağlı olan okullarda öğretmenlik yapabilirler.

Vekil Öğretmen

657 Sayılı Kanunun 86. Maddesi çerçevesinde vekil öğretmen istihdamı yapılabilmektedir. Buna göre 86. Madde de boş ilkokul öğretmenliği kadrolarına(yaz tatili hariç) açıktan vekil atanabileceği hüküm altına alınmıştır. Bu şekilde yapılan uygulamalarla görevlendirilen personele vekil öğretmen denir. Bu uygulama daha çok doğuda ve bazı köy okullarında, ilkokul öğretmenleri için uygulanmaktadır.

Vekil öğretmenlik istihdamında şu sıra izlenir;

- Herhangi bir yerdeki açık sınıf öğretmenliği kadrosunun bulunması halinde, vekil öğretmen olmak isteyen kişiler açık kadronun bulunduğu yere İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne yazılı olarak başvururlar.

- İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü talebi uygun görürse, mülki idare makamlarından (Kaymakamlık ve Valilik) ve bütçe uygulama talimatı hükmü gereğince Maliye Bakanlığından izin alarak ilgili kişiyi vekil öğretmen olarak atar.

- Maaş; Vekil öğretmen olarak açıktan atananlara, atandıkları göreve tekabül eden maaşın üçte ikisi verilir.

- Sigorta; Açıktan vekil olarak atananlar, 657 sayılı Kanunla memurlara tanınan sosyal haklardan yararlanırlar( Tedavi giderleri, emekli sandığı primleri vs.)

- Açıktan vekil olarak atanacaklarda, asilde aranan şartlar aranmayabilir. Yani 4 yıllık sınıf öğretmenliği bölümü mezunları sınıf öğretmenliğine atanabilmekte iken, vekil öğretmenlikte, lise mezunu veya iki yıllık yüksek okul mezunları da vekil öğretmen olarak atanabilir.

- Vekillik yapılan okulda kadrolu veya sözleşmeli öğretmen atanırsa veya vekâlet yapılan öğretmen görevine geri dönerse, mecburen bırakmak zorunda kalınabilinir.

- Ücretli Öğretmen,

Bulunulan il veya ilçede öğretmen açığı olan okulların olması halinde il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri tarafından görevlendirilen personeldir.

Ücretli Öğretmenlik İçin Gerekenler

- Başta Eğitim Fakültesi mezunu olmak, yok ise 4 yıllık ve üstü fakülte mezunu olmak, yok ise ön lisans mezunu olmak, yok ise lise mezunu olmak
- Sabıkasız olmak
- Sağlık durumunun görev yapmaya uygun olmak
- Maaş ve sigorta; girilen ders saati üzerinden hesaplanır.
- Sigorta ise; Tam derslere girildiğinde 7,5 saat sigorta saati yapar(yarım saat yemek dâhil edilmiyor) ve bir gün olabilmesi için 8 saat olması gerekir, ayda 16–17 gün sigorta ödenmiş olur. Tatil günlerinde maaş ve sigorta ödenmez.
- Ücretli Öğretmenlik Başvuruları; İl ve ilçe milli eğitim müdürlüklerine " bulunulan il veya ilçe de öğretmenlik yapmak istiyorum" diye dilekçe yazılarak yapılır.
- Ücretli Öğretmenlik süresince öğretmenlerin bütün görevleri genelde yaptırılır ve yaptırılmasına rağmen fazla adam yerine konmaz, ayrıca ücretli öğretmenlerin derse tam girenleri genelde azdır.

Usta Öğretici: Ana sınıflarına hitap etmektedir.

Özel Kolejlerde Öğretmenlik

M. E. Bakanlığına bağlı özel eğitim ve öğretim kurumlarında mutlaka formasyon şartı aranmaktadır. Aranan diğer şartlar (Branş, tecrübe, maaş, vb…) tamam özel eğitim kurumunun kendisiyle görüşülerek genellikle 1 yıllık bir sözleşme imzalanılarak yapılmaktadır.

Stajyerlik Özel eğitim kurumları için de çok önemlidir. Stajyerliğin kalkması için mutlaka 365 gün boyunca sigortalı olarak çalışmanız gerekmektedir.

Genellikle stajyer döneminde öğretmenlere, öğretmen adayı şeklinde davranılıp, düşük maaş ve yoğun iş temposu gibi farklıklar olabilmektedir.

Genellikle yeni başlayan öğretmenlerin maaşları asgari ücret düzeyinde olmaktadır. Stajyerliği kalktıktan sonra maaşları artıp branşa ve ders yüküne göre olmaktadır.

Özel okul öğretmenliğinde genel kanı özel okul öğrencilerin devlet okullarında ki öğrencilere göre idare edilmelerinin daha zor olduğu düşünülür.

Genellikle öğretmen alımları mayıs – haziran ayı içerisinde tamamlanır. İş başvurularında tecrübe ve referanslar ayrıca önem taşır.

Özel Dershanelerde Ve Eğitim Kurumlarında Öğretmenlik

Dershanelerde öğretmenlik SBS, ÖSS gibi sınavların farklı branşlarında ve ileri düzey İngilizce bilenler için dil kursları ve yabancı dil sınavlarına hazırlık kursları şeklinde olabilmektedir.

Dershanelerde Eğitim ve Fen – Edebiyat fakültesi mezunları çalışabilmektedir. Fen – edebiyat fakültesi mezunları öğretmen olarak değil uzman öğretici olarak görevlendirilirler.

Stajyerlik öğretmenlik hayatınıza başladığınızda önünüze çıkacak ilk ve en büyük engeldir. Stajyerliğinizin kalkması için tam olarak 1 yıl boyunca dershanede çalışmak ve tam olarak 365 gün sigortanız ödenmiş olması gerekmektedir.

Stajyerlik sırasında maaşlar genellikle asgari ücret düzeyinde olmakta, bazı dershanelerde daha düşük bile olabilmektedir. Çalışma saatleri genellikle haftanın 6 günü (Genellikle Pazartesi tatil), yoğun günlerde günde 10 – 12 saatte kadar çıkabilmektedir.

Stajyerliğin bitiminden sonra branşınıza, girdiğiniz ders saatine ve sözleşmenize göre, maaşlar olmaktadır. Genellikle sözleşmeler haftalık 20 saat ders üzerinden yapılmaktadır. Fazladan girdiğiniz dersler ek ders olarak ücretlendirilebilir. Genellikle tecrübeli öğretmenler özel ders vererek kendilerine ek kaynak sağlayabilirler.

Dershane öğretmenliği yoğun ve de yorucu olsa da öğrencilerle daha iletişim kurulabildiği için manevi ve ilerlen yıllarda maddi kazanç yönünden tatmin edici olduğu için fen edebiyat fakültesi mezunları tarafından tercih edilen mesleklerden biridir.

Bu yüzden dershane öğretmenliğini istiyorsanız; her şeyden önce sabırlı ve çalışkan olmalı, öğretme mesleğini çok sevmeli, öğrencilerinizi daha çok sevmelisiniz.

Mesleğin zorluklarını çabuk öğrenmek ve avantajlı hale geçmek için, dershanelerde asistan öğretmen olarak çalışmaya başlayabilirsiniz.

Farklı dershanelerde farklı isimlerle anılan bu görevde, genel olarak; öğrencilere soru çözmekte yardımcı olmak sınav gözetmeni olmak gibi işlerle ilgilenirsiniz. Özellikle lisans sırasında özellikle 3 ve 4 sınıflarda, hem tecrübe kazanmak hem de ek gelir elde etmek için çalışabilirsiniz.

Tüm Öğretmenlerimizin Öğretmenler Günü ve Haftası Kutlu olsun. Öğrenim hayatınızda ve daha sonrasında başarılar ve mutluluklar.